Van bomkrater tot kraamkamer: vrijwilligers onderhouden paddenpoelen in duinen IJmuiden 

In dit artikel:

Diep in de duinen achter de Ampèreweg bij IJmuiden herinneren nog steeds diepe kraters en resten van Duitse bunkers aan bombardementen uit de Tweede Wereldoorlog. Die inslagen, bedoeld voor vernietiging, vullen zich met regenwater en zijn uitgegroeid tot paddenpoelen die nu veel amfibieën, libellen en andere soorten huisvesten. Marc van Schie, vrijwilligerscoördinator van IVN Zuid-Kennemerland, vat het samen: "Wat ooit stond voor dood en verderf, is nu vaak een kraamkamer van leven."

Al zo'n twee jaar trekt een groep van circa vijftien vrijwilligers geregeld de duinen in om te zagen, harken en wieden. Deze eenvoudige, maar noodzakelijke werkzaamheden houden poelen en hellingen open, waardoor licht en beweging terugkeren en planten- en dierenrijkdom toeneemt. De padden gebruiken de waterplassen vooral in het voorjaar om te paaien; daarna verspreiden ze zich weer door de duinen of zoeken overwinteringsplaatsen.

Het beheer is bovendien een reactie op bredere ecologische druk: door hoge stikstofdepositie groeien riet en andere soorten sneller, waardoor duinvalleien dichtslibben en bewegingsvrijheid en soortensamenstelling afnemen. Door plekken doelbewust open te houden krijgen ook konijnen, insecten en zonminnende planten opnieuw ruimte. Af en toe duiken tijdens het werk nog betonresten of een emaillebordje op, wat het contrast versterkt tussen het oorlogsverleden en het huidige levendige landschap.

Initiatiefnemer John de Jonge van de reptielenwerkgroep startte de beheerswerkzaamheden kleinschalig; via samenwerking met IVN konden grotere groepen worden gemobiliseerd, met zichtbare ecologische winst als resultaat. De vrijwilligers nodigen anderen uit om mee te doen: het werk is inspannend maar levert zowel natuurwinst als sociaal plezier op.