Juridische strijd om mondkapjesmiljoenen Sywert van Lienden gaat door: verdwijnt hij achter de tralies?

In dit artikel:

Sywert van Lienden, samen met Camille van Gestel en Bernd Damme, staat sinds dinsdag terecht in de rechtbank Rotterdam vanwege beschuldigingen van oplichting, verduistering, valsheid in geschrifte en witwassen. Tijdens de coronacrisis in het voorjaar van 2020 verkochten zij Chinese mondkapjes ter waarde van ruim 100 miljoen euro aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Hoewel Van Lienden publiekelijk stelde de mondkapjes gratis te leveren namens de ideële Stichting Hulptroepen Alliantie, bleek de levering via de kort daarvoor opgerichte commerciële entiteit Relief Goods Alliance te verlopen, waarbij het drietal een nettowinst van 20,7 miljoen euro behaalde, waarvan Van Lienden zelf 9,2 miljoen euro incasseerde.

Eerder dit jaar bepaalde de civiele rechter al dat deze winst terug moet naar de stichting, die zich daadwerkelijk zonder winstoogmerk inzette voor zorgmedewerkers en het geld aan een goed doel wil besteden. De Staat verloor haar poging eveneens om de winst te claimen. Hoewel zorgministers aanvankelijk benadrukten dat het vooral ging om het verkrijgen van 40 miljoen mondkapjes tegen een marktconforme prijs, kwam later naar buiten dat het ministerie niet op de hoogte was van de hoge winstmarge. Daarnaast werd slechts een klein deel van de mondkapjes gebruikt; de rest bleef opgeslagen als ‘ijzeren voorraad’ en werd later afgekeurd.

In de strafzaak staat centraal in hoeverre VWS-ambtenaren wisten dat ze met een commerciële partij te maken hadden. De landsadvocaat stelt dat Van Lienden en zijn partners de Staat bewust hebben misleid, onderbouwd met chats die spreken van een bijna frauduleuze opzet en het vooruitzicht op financiële zekerheid na het afsluiten van de deal. Het strafdossier is omvangrijk met 17.000 pagina’s, wat wijst op een langdurige procedure. De aangeklaagden riskeren gevangenisstraffen tot zes jaar als zij schuldig worden bevonden aan de fraude, verduistering en witwaspraktijken.