Haarlem ontstond op een strandwal: hoe de stad groeide uit een geestnederzetting

In dit artikel:

Haarlem is ontstaan op een strandwal, als een zogenoemde geestnederzetting: kleine, vaak ovaalvormige percelen die tussen de 5e en 11e eeuw werden ontgonnen. Plaatsnamen als Uitgeest en Oegstgeest verwijzen niet naar spoken maar naar zulke geesten. Op de hoger gelegen strandwal werd vooral akkerbouw bedreven; de zachter aflopende gronden richting het veen dienden als weide voor het vee. Die weiden en de drassige graslanden waar men kuilen maaide waren gemeenschappelijke gronden (gemene gronden), waarvan de opbrengst verdeeld werd zodat ook minder bedeelden konden profiteren. Zo bepaalden landschap en gedeeld gebruik van grond de vroegste ontwikkeling van steden als Haarlem.