Emotionele Joep schenkt grootste middeleeuwse schotel aan Alkmaar

In dit artikel:

Woensdagmiddag overhandigde Joep Fokker in Stadskaffee Laurens in Alkmaar de grootste laatmiddeleeuwse tinnen schotel van Nederland aan de gemeente. Het object, dat jarenlang in de kast van Joep en zijn overleden vrouw Corry stond, trok archeologen, tinexperts, familie, lokale bestuurders en belangstellenden naar de ceremonie. Corry vond de schotel tientallen jaren geleden bij een opgraving rond kasteel Nieuwburg; Joep schonk haar vondst nu uit eerbetoon zodat het voor publiek en onderzoek bewaard blijft.

De schotel is uitzonderlijk groot en zwaar: 3,7 kilo en 44,5 centimeter in diameter, en heeft een standring — een zeldzame eigenschap bij dit soort voorwerpen. Tinexpert Jan Beekhuizen, bekend van Tussen Kunst en Kitsch, zei dat hij “met stomheid geslagen” was bij het zien van het stuk; er is in Nederland nauwelijks een vergelijkbaar exemplaar, enkel een kleinere parallel uit Poortugaal. Ook opvallend is het ontbreken van een merkteken op de achterkant, terwijl tin ooit vaak werd omgesmolten en hergebruikt, waardoor complete stukken zeldzaam zijn.

Datering en herkomst verbinden de schotel met de geschiedenis van Alkmaar: experts plaatsen het voor 1517, vóór de verwoesting van kasteel Nieuwburg tijdens de slag om Alkmaar. De precieze functie van de schotel is nog onduidelijk — het kan een dienschotel zijn geweest of een religieus object — en nader onderzoek moet daar meer duidelijkheid over geven. Tot die tijd blijft het stuk onder klimaatbeheerde omstandigheden bij de stadsarcheologie.

Tijdens de overdracht sprak Joep emotioneel over Corry en het belang dat haar naam aan de vondst verbonden blijft. Wethouder Erfgoed Jan Hoekzema nam het object namens de gemeente in ontvangst. De schotel is komende zaterdag voor het eerst publiekelijk te zien tijdens Open Monumentendag in de Grote Kerk; daarna zoekt de gemeente een definitieve tentoonstellingsplek zodat inwoners en onderzoekers er permanent naar kunnen kijken.

Kortom: de schenking combineert een persoonlijk verhaal met nationaal erfgoed — een zeldzaam, groots tinnen voorwerp dat niet alleen materieel belang heeft, maar ook nieuwe blikken biedt op het dagelijkse leven en de context van een middeleeuws kasteel in en rond Alkmaar.